De Vries in Zuid-Afrika sinds 1856

Kaap de Goede Hoop
Op 31 augustus 1856  vertrok vanuit Rotterdam het barkschip ‘Zaltbommel’ met aan boord bijna 100 jonge passagiers naar Kaap de Goede Hoop. Eén van hen was de 15-jarige Willem de Vries, een jongere broer van Hein de Vries die later naar Aalsmeer zou trekken.

Barkschip ‘Zaltbommel” op de rede bij Batavia, schilderij van Jacob Spin

Precies een jaar later, in augustus 1857 maakte met de bark ‘Joan’ zijn 14 jaar oude broertje Johannes dezelfde reis richting Kaapstad. Deze twee reizen waren een initiatief van de filantroop en armoedebestrijder ds. O.G. Heldring, hij wilde deze jonge mensen aan de Kaap een betere toekomst schenken.

                         Willem de Vries, Amsterdam 1841 –  Aronegas 1904

     Johannes de Vries, Amsterdam 1843 – Gamoep 1904

De  ouders hadden de verplichting om deze kinderen tenminste vijf jaar aan de Kaap te laten blijven. Ze werden daar ondergebracht in gastgezinnen. Willem en Johannes woonden in 1861 in het dorpje Elsenburg bij Kaapstad in het gezin van een weduwe. Overigens hadden de twee broers het in eerste instantie niet zo naar hun zin. In de brief van 1861  schreven ze dat ze er naar uitzagen weer naar Holland terug te gaan. Ze wilden niet hun hele leven ‘Mosterdjongens’ zijn, wat dat ook mag hebben betekend.

Namakwaland
Omstreeks 1865 verlieten de twee broers het gebied rond Kaapstad en trokken met boeren mee naar het noordwestelijke  deel van de provincie dat Namakwaland wordt genoemd. In het algemeen is het daar zeer warm en zeer droog. Willem de Vries ontwikkelde zich daar tot een soort ambtenaar en onderwijzer, vooral op geestelijk en sociaal gebied.
De jongere broer Johannes de Vries begon een boerderij, eerst met wat landbouw, later vooral met schapenteelt.

Springbok
Beide broers leefden in de omgeving van de hoofdplaats Springbok, waar ze ook te maken kregen met de gevolgen van de ‘Boerenoorlog’ (1899 -1902). Willem bracht zelfs een half jaar in de gevangenis door omdat hij betrapt werd wegens hulp aan de boerenlegers.
Vrij plotseling, in januari 1904, overleed Johannes bij op zijn boerderij bij Gamoep, in de buurt van Springbok. Hij werd 60 jaar en uit zijn huwelijk werden twaalf kinderen geboren.

Willem overleefde zijn broer nauwelijks een half jaar, hij overleed, 62 jaar oud, in juni 1904 op de boerderij met de naam Aronegas. Uit zijn twee huwelijken werden in totaal zestien kinderen geboren.

Briefwisseling

Briefomslag van de door Willem de Vries geschreven brief uit Zuid-Afrika. Gedateerd: Kaapstad, 8 October 1861

Het is duidelijk dat zich over heel Zuid-Afrika verspreidt nog zeer veel nakomelingen van de broers Willem en Johannes de Vries bevinden. Tussen de Hollandse leden van de familie en die uit Zuid-Afrika is, soms met lange tussenpozen, altijd contact gebleven. De oudst bewaarde brief uit Zuid-Afrika van Willem en Johannes is van 1861. Tegenwoordig worden er nog regelmatig  e-mails tussen beide familietakken uitgewisseld. Af en toe worden er over en weer bezoeken afgelegd.